Od autora: Czasami lęk pomaga nam uniknąć błędów, ale częściej po prostu staje na drodze do życia. Czasami lęk można pokonać samodzielnie, a czasami potrzebna jest pomoc. „Powiedziałbym że poznawanie lęku jest przygodą, którą każdy człowiek musi przeżyć, aby nie zginąć – albo z tego, że nie zna lęku, albo z tego, że lęk go pochłonie. Zatem ten, kto nauczył się właściwie martwić, już to przeżył Dowiedziałem się najważniejszej rzeczy.” Sjören Kierkegaard „Koncepcja lęku” Większość klientów przynosi do gabinetu psychoterapeuty lęk jako uczucie. Większość ludzi ma trudności z doświadczaniem tej emocji. Chociaż uczciwie należy zauważyć, że nie zawsze jest to bezużyteczne. Czasami może na przykład uniemożliwić nam udział w potencjalnie niebezpiecznym zdarzeniu. Spróbujmy przyjrzeć się lękowi w różnych jego przejawach. 1. Lęk jako irracjonalne zastraszenie Ten rodzaj lęku wynika z wyimaginowanych lęków, które powstają w związku z bardzo istotnymi dla człowieka wydarzeniami, które w rzeczywistości są mało prawdopodobne, a mimo to, którym człowiek nie będzie w stanie zapobiec. Na przykład niepokój związany z meteorytem, ​​który może spaść na Ziemię i spowodować nową epokę lodowcową. Lub na przykład strach przed piorunem kulistym w burzliwy letni dzień. Lub niepokój oparty na strachu przed upadkiem wraz z windą z wysokiego piętra. Wyobraźnia maluje bardzo dramatyczny scenariusz i osoba zaczyna odczuwać strach. Ale ponieważ nadal zauważa, że ​​teraz jest trochę za wcześnie na bieganie i krzyczenie, musi stłumić chęć ucieczki i krzyku. Dlatego pobudzenie najczęściej przybiera formę chaotycznych reakcji psychosomatycznych. Ponadto przy takim irracjonalnym samostraszeniu bardzo często dana osoba czerpie wtórne korzyści z lęku. Na przykład osoba cierpiąca na agorafobię otrzymuje odpust od konieczności pełnego zadbania o siebie i ciągłej obecności niezbędnych bliskich. Najczęściej wymaga interwencji terapeutycznej, stosuje się metody doprowadzenia wyimaginowanego lęku do absurdu, powrotu do rzeczywistości „tu i teraz” oraz nasilenia objawów lękowych. 2. Lęk w wyniku urazu psychicznego Ten typ lękowego zachowania występuje u prawie wszystkich osób po urazie psychicznym. Odczuwają go jako silny, niewytłumaczalny lęk przed niepewnym, niebezpiecznym wydarzeniem. Pozbycie się takiego lęku to złożona praca psychoterapeutyczna, której celem jest, w zależności od sytuacji, przebudowa historii osobistej, uwolnienie „zablokowanych” emocji i przeciwstawienie się wrogowi będącemu źródłem traumy. 3. Niepokój w wyniku mechanizmu przeniesienia lękowych oczekiwań z niepokojącej sytuacji z przeszłości na sytuację obecną. W tym przypadku system alarmowy uruchamia się jako automat powstały w wyniku niepokojącej sytuacji z przeszłości. Często ta analogia jest całkiem racjonalna i służy jako mechanizm obronny, ale równie często ten automatyzm, pozbawiony znaczenia, bardzo utrudnia życie i wymaga korekty. Aby pozbyć się tego typu lęków, należy uświadomić sobie związek bieżących emocji z przeszłością i móc się z nimi pożegnać (całkowite otwarte gestalty związane z prawdziwymi niepokojącymi wydarzeniami). 4. Lęk na skutek wychowania (postawy rodzicielskie) Występuje, gdy rodzice są nosicielami poleceń, które budzą poczucie bezradności, zwątpienia i izolacji. Na przykład: „Świat nie jest niezawodny”, „Nie dasz sobie z nim rady, gdziekolwiek pójdziesz”, „Nie należ do nikogo, bądź zdany na siebie”, „Nie ufaj nikomu – zdradzą Ty". Wymaga interwencji terapeutycznej, stosuje się metody intencji paradoksalnej Frankla,.