Od autora. W scenariuszu życia jest wiele niejednoznacznych momentów, które wywołują wielokierunkowe emocje. Artykuł o jednym z tych momentów, kiedy dana osoba nie rozumie, czy ją chwalą, czy zawstydzają. Czy odczuwasz dyskomfort, gdy otrzymujesz pochwały od przyjaciół i rodziny? Czy wiesz, jak przyjmować komplementy bez wewnętrznego napięcia? Czy możesz cieszyć się i czuć dumę z pochwały szefa? Czy kiedykolwiek czułeś wstyd w sytuacji, gdy cię chwalono? Jeśli tak, to ten artykuł jest dla Ciebie. Kiedy mówimy o wstydzie jako wyznaczniku skryptu, ważne jest, aby zrozumieć jego naturę. Na ogólny mechanizm powstawania takiego wstydu składają się trzy elementy: 1 – zewnętrzny wymóg spełnienia normy społecznej; 2 – narzędzie zewnętrznej oceny zgodności z normą; 3 – własna wewnętrzna kontrola jakości zgodności z normą. Mechanizm ten kształtuje się od dzieciństwa zgodnie z prawem internalizacji (przeniesienia ocen zewnętrznych na wewnętrzną płaszczyznę świadomości). Jeśli jest on uwewnętrzniony, to każdy element mechanizmu reprezentuje określony etap (w naszym przypadku etap rozwoju wstydu), który w naturalny sposób przechodzi do następnego. Jak to działa? Samo zewnętrzne wymaganie nie wywołuje silnych emocji, ale stanowi podstawę wyboru dziecka – spełnić lub nie. Każdą opcję docenią zarówno ci, którzy wprowadzili wymóg, jak i ci, którym po prostu zdarzyło się być w pobliżu. Aby uniknąć pozostawienia emocjonalnego śladu, ocena musi odpowiadać zarówno wymaganiom, jak i jakości ich realizacji. Negatywna ocena niekoniecznie doprowadzi do silnych emocji, ale z pewnością pokaże pewien wzorzec oceny. To właśnie ta próbka zostanie przeniesiona przez dziecko na płaszczyznę wewnętrzną i stanie się jego własną zasadą oceny. Dopiero kryterium oceny osiągnięć/nieosiągnięć przypisane od dorosłych i sam sposób oceny staną się podstawą do wstydu w sytuacji, gdy inna osoba Cię pochwali. Nawiasem mówiąc, w odniesieniu do wstydu sprawdza się nie tylko schemat negatywnej oceny, ale także pozytywnej. Przyjrzyjmy się na przykład trzem najczęstszym przypadkom: 1. „Wewnętrzny krytyk” dewaluuje własne osiągnięcia i pozytywną ocenę innych. W tym przypadku wstyd działa jak wskaźnik samodewaluacji. Bo myśl, że mogę odnieść sukces, być szczęśliwa, mądra, piękna, kompetentna, zasługiwać na miłość, szacunek, uznanie, jest niebezpieczna! NIEBEZPIECZNY! Już ta myśl jest protestem przeciwko przyjmowanej od dzieciństwa postawie na temat własnej bezwartościowości. To zrozumiałe, że dewaluujesz siebie, ale po co dewaluować kogoś innego, tego, kto chwali. I żeby było bezpiecznie dla siebie! Swoimi pochwałami pokazuje, że zasady wywodzące się z dzieciństwa można obalić. Można anulować, ale człowiek nie ma siły, aby anulować. Łatwiej „odwołać” pochwałę.2. „Oszust” minimalizuje nasze osiągnięcia. Są nieistotne w skali globalnej, nie są efektem ciężkiej pracy, przyszły bez wysiłku (np. miały więcej szczęścia niż inne). Syndrom oszusta to wewnętrzny stan człowieka, polegający na poczuciu niepewności co do własnych kompetencji: osobistych, zawodowych, rodzinnych. Pochwała udowadnia „oszustowi” za każdym razem, że oszukuje ludzi, co wydaje im się lepsze niż w rzeczywistości. To może być wstyd. Czy domyślasz się, co sprowadziło do nas takiego oszusta?3. Część traumatyczna ukierunkowuje człowieka na jego niższość lub ułomność. Do takiej traumy najczęściej prowadzą upokorzenie i dewaluacja w dzieciństwie. Osoba uważa, że ​​nie jest godna miłości, uwagi, szacunku lub po prostu życzliwego traktowania, ponieważ przywłaszczyła sobie silnie negatywny mechanizm oceniania siebie. Pochwała jest ciosem w wewnętrzną strefę komfortu (w poczucie niższości lub wady). Łatwiej jest zrezygnować z danej osoby, niż zmienić swoje nastawienie do siebie. Wstyd będzie wyznacznikiem, który pokaże, że komunikacja jest niewygodna, lepiej unikać komunikacji. Zacząłem artykuł od opisania mechanizmu rozwoju wstydu. Jeżeli ten mechanizm prowadzi do zakłócenia naszej efektywności, to należy go „naprawić”. Jak".