Od autora: Strach przed śmiercią jest fikcją. Za tym zawsze kryją się inne lęki. Proponuję je poznać. W artykule podano także wskazówki dotyczące pracy ze strachami, które kryją się za tzw. strachem przed śmiercią, „boję się, że umrą bliscy”, „boję się śmierci”. - te słowa słyszy w pewnym momencie każdy praktykujący psycholog. W tym przypadku musi zrozumieć, czym jest strach przed śmiercią i jak z nim pracować. Zatem strach przed śmiercią jest fikcją, iluzją, sztuczką. Nie istnieje. Wyobraź sobie, że powiedzieli Ci: „Czy boisz się zostać ogromną cząsteczką wody na planecie, na której będzie rządził papierowy smok?” Co??? Nie da się bać tego, czego nie ma w naszym doświadczeniu. Ale życie i odczuwanie śmierci nie jest w naszym doświadczeniu; coś takiego nam się nie przydarzyło. Możemy to sobie wyobrazić, fantazjować na ten temat, opierać się na literaturze ezoterycznej z opisami doświadczenia umierania. Ale to wszystko są tylko gry umysłu; nie jesteśmy w stanie naprawdę wyobrazić sobie, jak następuje umieranie. Jak mówią ludzie: „nikt nigdy stamtąd nie wrócił”. A introspekcja, jaką mogliby dzielić sami umierający, ogranicza się do pewnego punktu, z którego nie ma odwrotu, po którym nie mogą już dłużej opowiadać o tym, co czują. Czego więc tak naprawdę się boimy, mówiąc, że boimy się śmierci? Odpowiedź na to pytanie, czyli określenie strachu, jest główną metodą pracy psychologa z „lękiem przed śmiercią”. Dlaczego? Co możesz z tym zrobić? Wskazówki zawarte w tych pytaniach wskazują, dokąd powinniśmy zmierzać, delikatnie towarzysząc klientowi. Nakreślmy więc pokrótce, jakie lęki mogą kryć się za tzw. strachem przed śmiercią i przybliżoną perspektywą pracy pomagającego specjalisty „niespełnione” życie. W tym przypadku ludzie mają poczucie, że nie mieli czasu na nic, nie byli w stanie nic zrobić, nie wykorzystali szans, jakie im dano. Życie jest daremne, śmierć z wynikiem „zero” jest przerażająca. Możemy zbadać przeszłość danej osoby. Na pewno będzie tam coś dobrego, przydatnego i ważnego. Zwrócimy na to uwagę. Stwórzmy konstruktywną „kolekcję”. Nie zaniedbujmy czasu jaki pozostał klientowi. Nawet w najkrótszym czasie możesz wymyślić, jak uczynić świat trochę jaśniejszym. Ciepłe słowa i komplementy pod adresem ludzi, niewielka pomoc finansowa dla potrzebujących itp. Strach przed bólem i cierpieniem. Pacjenci tacy mówią, że boją się bólu, który będzie towarzyszył procesowi umierania i który może być bardzo bolesny. Tutaj praca równa się informacja. W nowoczesnych warunkach ludzie zwykle umierają bezboleśnie. Nawet jeśli schorzeniu towarzyszy ból, istnieją skuteczne leki. Możemy powiedzieć, jak znany nauce proces umierania przebiega wraz ze stopniowym wyłączaniem wszystkich funkcji ze strachu przed utratą kontroli. Ten strach jest bardziej typowy dla mężczyzn. Zwłaszcza jeśli są przyzwyczajeni do kierowania działaniami innych osób w pracy i rodzinie. „Ostrzeżony jest uzbrojony” – zasada sprawdza się w tym przypadku. Mówimy Ci, co i jak stanie się z człowiekiem na różnych etapach jego choroby i umierania. Przekazujemy możliwość decydowania: w którym pokoju powinien przebywać pacjent, co powinien jeść i w jakich godzinach mogą go odwiedzać przyjaciele. W rzeczywistości, gdy człowiek jest świadomy, może całkiem sporo kontrolować Strach o bliskich: jak sobie radzą beze mnie? Tutaj możesz spróbować spojrzeć w przyszłość, przewidzieć, co stanie się z bliskimi. Zostaw testament. Pisz zamówienia. Możesz przygotować listy do tych, których kocha odchodząca osoba. Inną opcją jest rozmowa z osobami, o które dana osoba się martwi. Wyjaśnij te momenty, które powodują szczególny strach przed nieznanym. Co tam będzie? Straszne, łatwe? A co jeśli nic się nie stanie? A może stanie się coś tak strasznego, że nie sposób sobie tego wyobrazić? Nie ma odpowiedzi. Jedyne, do czego możemy się odwołać, to ponowne doświadczenia z przeszłości. Przypomnijmy sobie, ile w naszym życiu było sytuacji, których wynik był niejasny. Tak naprawdę każde duże wydarzenie wiąże się z ogromnym ryzykiem. Relacje z nową osobą, przeprowadzka do innej pracy, przeprowadzka do innego miasta. Ale byliśmy.