„Kolobok” to jedna z najsłynniejszych bajek w Rosji. Zna go chyba każdy z nas, jeśli nie na pamięć, to bardzo blisko tekstu. Dla dziecka wydaje się to zabawną bajką: bohaterowie są fajni, fabuła jest prosta i zrozumiała, a nawet dynamiczna. A za tą prostotą kryje się głęboka warstwa psychologiczna. Podnieśmy zasłonę! Kto kryje się za wizerunkiem Kołoboka, jego twórców i „negatywnych postaci”? Może zacznę od samego Koloboka? Istnieje wiele archetypów baśni, które „wędrują” od bajki do baśni (ofiara, bohater, królowie/królowe). Te archetypy można znaleźć nie tylko w baśniach, ale także w mitologii, legendach oraz poważnych i głębokich dziełach odzwierciedlających życie ludzkie. Tak więc Kolobok jest kolejnym jasnym ucieleśnieniem jednego z tych archetypów. Mianowicie Shuta! Albo Oszust. Kim jest Oszust? To wesoła, na pierwszy rzut oka niepoważna postać, nie obdarzona ani siłą fizyczną, ani supermocami. Ale swoim dowcipem zręcznie pokonuje przeciwników! Tylko na pierwszy rzut oka jest niepoważnym prostakiem, ale w rzeczywistości jego osobowość jest skarbnicą mądrości, a nawet świętej wiedzy. Bajka zaczyna się od zrobienia koloboka. A Dziadek i Baba są w to zaangażowani. Tutaj ucieleśniają 2 przeciwstawne zasady, które tworzą jedną całość. Męskość i kobiecość, Słowo i czyn, Projekt i kreatywność. Wszystko zaczyna się od słów Dziadka: „Upiecz mi, staruszku, bułkę!”. W ten sposób przekazuje wiadomość, intencję. A za przesłaniem idą działania. Kiedy Baba narzeka na brak mąki, radzi zeskrobać dno beczki. On jest Ideą, ona jest Wcieleniem. Bez Idei wcielenie jest niemożliwe, bez Wcielenia idea jest bezużyteczna. Jeśli kopiesz naprawdę głęboko, Dziadek i Baba są projekcją starożytnych bogów, twórców wszystkiego. A przygody zaczynają się od faktu, że Oszust Kolobok znudził się przy oknie i bez zastanowienia poszedł na spacer, zostawiając Babę z Dziadkiem. To symboliczne rozstanie z rodzicami. W istocie bajka o tym, jak człowiek oddziela się od rodziców i rozpoczyna własną ścieżkę życiową, która może być pełna trudności i niebezpieczeństw „Kolobok toczy się dalej…” A na swojej drodze życiowej spotyka różne pozujące zwierzęta stanowi dla niego niebezpieczeństwo i od którego „łatwo mu uciec” przy pomocy dowcipu i zaradności, wszystko wydaje się tu jasne: te spotkania symbolizują nieuniknione w życiu trudności. Ale jest jeszcze jedna kwestia, na którą warto zwrócić uwagę. Każde napotkane zwierzę jest totemem dla narodu rosyjskiego. Oczywiście nasi przodkowie nie używali słowa „totemiczny”, ale każde zwierzę z bajki ma tutaj głębokie znaczenie symboliczne. Krótko i po kolei! Zając jest rodzajem ofiary. W baśniach przedstawiany jest jako nieszczęśliwy i uciskany, szukający sprawiedliwości. Często jest poświęcany silniejszemu i potężniejszemu (czytaj: znaczącemu) drapieżnikowi. Być może symbolizuje potrzebę poświęcenia czegoś w dorosłym, niezależnym życiu. Wilk jest postacią dobrze znaną w mitologii światowej. I najczęściej symbolizuje zło, okrucieństwo, jakąś złą siłę. Jest silny, potężny, ale nosi w sobie zło i śmierć. A w rosyjskich opowieściach ludowych nie ma nic przeciwko sprawianiu bólu słabszym. Albo próbuje wywabić dzieci od kozy – samotnej matki – i je zjeść, to wtedy gwałci biednego zająca… Są jednak bajki, w których Wilk okazuje się dobrym pomocnikiem. Ale to już osobny temat... Dla Kołoboka Wilk jest raczej jakąś złą siłą, którą po raz kolejny omija śpiewając swoją głupią (na pierwszy rzut oka!) piosenkę. Przetłumaczone z języka symboli możemy stwierdzić, że wraz z dorastaniem człowiek uczy się pokonywać trudności. Niedźwiedź jest zwierzęciem szczególnie czczonym w tradycji słowiańskiej. Był panem lasu. I chociaż jest najstraszniejszym mieszkańcem środkowej strefy, nie traktowano go już ze strachem, ale z szacunkiem. Mocno zakorzeniło się przekonanie, że niedźwiedzie to ludzie zaczarowani. A w baśniach i wierzeniach niedźwiedź pełnił szczególną rolę – symbolizował męską siłę i seksualność. Symbolicznie pełnił rolę narzeczonej. Więc spotkanie tej postaci mogłoby być bardzo dobre!