Jaki byłby dla Ciebie dobry wynik naszej pracy? Jakie są Twoje najlepsze oczekiwania po naszej konsultacji? Prawdopodobnie słyszałeś te i podobne pytania nie raz? masz choć trochę doświadczenia z psychologiem lub obserwowałeś taką pracę z zewnątrz. W podejściu zorientowanym na rozwiązanie (ORCT lub SFBT w języku angielskim) dużą wagę przywiązuje się do określenia celu. Widać to chyba po nazwie :) Poza tym ORCT to także krótkotrwały format pracy, gdzie każde spotkanie z klientem traktowane jest potencjalnie jako ostatnie, a czasem i jedyne. A skuteczność i jakość terapii zależy od tego, jak poprawnie sformułowany zostanie cel sesji, Steve de Shazer, jeden z założycieli ORCT, opisał ważne cechy dobrze sformułowanych celów. Zrobiono to przede wszystkim dla terapeutów pracujących z klientami. Jednak każdy może używać tych znaków do samodzielnej pracy i samopomocy. 1. Cel powinien być mały, a nie duży ORKT przywiązuje dużą wagę do „sztuki małych kroków”. To właśnie małe sukcesy mogą stworzyć nadzieję na pozytywne zmiany ze względu na ich „gwarantowaną wykonalność”. Zasada ta obowiązuje zarówno w trakcie sesji, jak i poza nią. Często podczas konsultacji terapeuta ORCT zadaje pytanie zawierające słowo „minimalny”, „najmniejszy”. Na przykład „jaka najmniejsza zmiana powie Ci, że zacząłeś podążać w kierunku, w którym zmierzasz”, „jakich pozornie niezauważalnych znaków możesz użyć, aby zauważyć, że sytuacja się poprawiła”. Widoczny dla klienta Ale nawet „mikrocel” powinien być dla Ciebie oczywisty. Zmiana, która musi nastąpić, musi być dla ciebie zauważalna. Zauważalne nie znaczy duże. Zauważalny oznacza znajdujący się w polu Twojej uwagi i wystarczająco znaczący, bezpośrednio związany z prośbą.3. Sformułowane w konkretnym, konkretnym języku behawioralnym Z reguły potrzebne są tu jakieś „znaczniki behawioralne”. przecież to poprzez zmiany w zachowaniu możemy zaobserwować zmiany wewnętrzne. Im bardziej abstrakcyjnie sformułowany jest cel, tym mniejsza szansa na zbliżenie się do niego. Na przykład abstrakcyjne „śpij lepiej” może mieć wiele interpretacji, ale konkretne „idź spać o 22:00” nie daje już pola manewru i różnych interpretacji.4. Osiągalne w praktycznych warunkach życia klienta. Możliwości figur szachowych są w ten czy inny sposób ograniczone wielkością pola szachowego. Podobnie cele. które ustalasz, musi uwzględniać kontekst Twojego życia. Na przykład „rozpoczęcie podróży za granicę” podczas izolacji jest celem oczywiście „skomplikowanym” (choć nie niemożliwym). Być może jest coś, co jest mniej zdeterminowane przez zewnętrzne ramy i bardziej zależne od Ciebie osobiście.5. Postrzegany przez klienta jako wymagający z jego strony znacznego wysiłku. Tak, cel rozpalenia musi być trudny, ale możliwy. Zaszczep optymizm i znajdź się w punkcie „trudnym, ale możliwym”. Przypomnę o strefie najbliższego rozwoju – tam jest wszystko, co ciekawe. 6. Określany jako „początek czegoś”, a nie „koniec czegoś”. Kiedy chcemy przestać coś robić, często nie mamy pojęcia, co zrobimy z czasem zajętym przez „szkodliwe działania”. I okazuje się, że jedynym jasnym i konkretnym wsparciem dla nas jest to, od czego chcesz odejść. Kiedy rzucasz palenie, od czego zaczynasz? Być może utrzymanie zdrowia lub świeży oddech. 7. Odnosząc się do zachowania, które wiąże się z czymś nowym, a nie brakiem czegoś, co już istnieje, ORCT często używa pytania „Co się stanie ZAMIAST tego?” Możesz także zastosować tę sztuczkę przy samodzielnym formułowaniu celów – znalezienie tego, co chciałbyś wnieść do swojego życia. Ciekawym i nieco paradoksalnym punktem jest to, że sformułowanie celu w ORCT jest ważniejsze niż jego osiągnięcie. Cele mogą się zmieniać w trakcie sesji lub terapii, ale każdy cel jest dobrze sformułowany" .